Przy przewlekłej chorobie nerek, sposób odżywiania zależy od stopnia upośledzenia czynności narządu. Dieta jest ustalana przez lekarza dla każdego pacjenta indywidualnie. Powinna być zgodna z zapotrzebowaniem organizmu na wartości odżywcze i odpowiednią ilość kalorii. Jak przy każdym innym schorzeniu wymagającym odpowiedniego żywienia, tak i w przewlekłej niewydolności nerek istnieją pewne zalecenia. W tej sytuacji jest to przede wszystkim dieta niskobiałkowa. Jakie produkty są dozwolone, a których lepiej unikać? Przed Wami kilka zasad, które warto znać.
Teraz program Diabdis już za 49,99 zł miesięcznie
Niewydolność nerek a cukrzyca – nefropatia cukrzycowa
Nadmiar cukru we krwi jest bardzo niebezpieczny dla nerek. Dlaczego? Nerki są naturalnym filtrem krwi w organizmie i oczyszczają na bieżąco organizm z toksyn. Choroby nerek upośledzają ich prawidłowe funkcjonowanie. Jeśli poziom cukru we krwi jest zbyt duży może on skutkować chorobą nerek – nefropatią, czyli niewydolnością nerek przy cukrzycy. Jak zapobiec rozwinięciu najgorszego powikłania przy cukrzycy? Zarządzajmy odpowiednio cukrzycą, w tym także właściwą dietą. W tej sytuacji będzie to przede wszystkim dieta niskobiałkowa.
Dieta przy niewydolności nerek – 5 zdrowych zasad
Jakie produkty są najlepsze dla diabetyka, który cierpi na niewydolność nerek? Zapraszamy do przyjrzenia się 5 poniższym zasadom.
1. Ogranicz białko
Podstawowym zaleceniem przy niewydolności nerek jest dieta niskobiałkowa. Ilość podawanego białka zależy od stopnia niewydolności nerek: od 1,0 g do 0,6 g (lub nawet mniej) na kg masy ciała na dobę. Ważne jest, aby w diecie znalazło się białko pełnowartościowe, którego źródłem może być mleko lub jajka. Jadłospis można urozmaicić dzięki tabeli zamienników białkowych, wtedy jedzenie nie stanie się monotonne.
Tabela poniżej została opracowana dla standardowego dostarczenia organizmowi 60 g białka w ciągu doby:
| Nazwa produktu | Ilość produktu | Ilość białka | Zamienniki wartości białka |
|---|---|---|---|
| Produkty zbożowe | 250 gramów (5 kromek) | 15 gramów | 1 kromka chleba = 50 g; 1 bułka = 50 g do 100 g |
| Mleko 2% | 250 gramów (jedna szklanka) | 7 gramów | 25 g mleka w proszku; 70 g jajka; 2 łyżki (40 g) białego sera; 4 łyżki (80 g) serka homogenizowanego; 2 plastry (40 g) cielęciny średnio tłustej lub 35 g szynki gotowanej |
| Ser twarogowy | 60 g (3 łyżki) | 10 gramów | 1.5 szklanki (350 g) mleka; 2 sztuki (100 g) jaj; szynki 45 g lub 50 g cielęciny; 2/3 opakowania (110 g) serka homogenizowanego |
| Jajko | 50 g (1 sztuka) | 6 gramów | 30 g mięsa chudego; 25 g mięsa z kury /szynki lub polędwicy; 60 g serka hom; 30 g sera twarogowego |
| Mięso | 100 g | 16 gramów | 100 g mięsa z kury/ cielęciny/ ryb; 140 g parówek |
| Tłuszcze | 30 g | 0 gramów | 6 płaskich łyżeczek masła lub 2 łyżeczki śmietany |
| Ziemniaki | 200 g | 4 gramy | 4 sztuki średniej wielkości |
| Warzywa (marchew) | 300 g (2-3 sztuki) | 3 gramy | 300 g kabaczka; 120 g sałaty; 150 g szpinaku; 200 g buraków; 240 g selera; 120 g pietruszki; 60 g koncent. pom. 30%; 300 g pomidorów; 150 g kalafiora |
| Owoce (jabłka) | 200 g | 2 gramy | 200 g arbuza; 200 g truskawek; 100 g brzoskwiń; 100 g wiśni; 1l soku pitnego jabłkowego; 120 g śliwek; 200 g winogron; 200 g pomarańczy; 100 g banana |
Sama dieta niskobiałkowa może jednak nie wystarczyć. Oprócz ograniczenia spożycia białka warto jeszcze znać kilka innych zasad pomocnych przy ustalaniu jadłospisu przy chorobach nerek.
2. Postaw na lekkostrawne tłuszcze
W przypadku choroby nerek ilość tłuszczów w diecie nie ulega redukcji pod warunkiem, że będą one lekkostrawne (nienasycone). Większość energii dostarczonej wraz z pożywieniem powinna pochodzić głównie z:
- tłuszczów roślinnych, które obejmują oleje i oliwę z oliwek,
- zdrowych węglowodanów, które można znaleźć w warzywach i owocach.
Chcesz obliczyć swój bilans energetyczny? Zajrzyj na: Jak schudnąć?
3. Zapytaj lekarza o ilość przyjmowanych płynów
Dieta niskobiałkowa to nie tylko kwestia pokarmów, ale również napojów. Przy przewlekłej chorobie nerek dietę zawsze powinno ustalać się z lekarzem. Podczas konsultacji należy np. ustalić dopuszczalną ilość płynów przyjmowanych w ciągu dnia. W tym celu może być konieczne codzienne mierzenie ilości oddanego moczu (+ 500 ml) lub nieco łatwiejszy sposób – sprawdzanie wagi ciała.
4. Dowiedz się, co i w jakich sytuacjach wykluczyć
W niektórych przypadkach minimalizuje się lub nawet wyklucza pokarmy zawierające duże ilości fosforu (sery, żółtka jaj, rośliny strączkowe). Często ogranicza się również pokarmy bogate w potas. Co więc wykluczyć z diety?
Przy zaburzonej gospodarce fosforanowej należy zrezygnować z:
- ryb,
- podrobów,
- cielęciny,
- gęsiny,
- płatków zbożowych,
- kasz,
- nasion strączkowych,
- pieczywa razowego,
- dań błyskawicznych,
- napojów gazowanych.
Ważną rolę w przewlekłej niewydolności nerek odgrywają niektóre składniki mineralne. W przypadku dużego upośledzenia funkcji nerek mogą one gromadzić się w organizmie, prowadząc do jego zatrucia. Do działających szczególnie szkodliwie należy nadmiar sodu, potasu i fosforu.
W przypadku nadciśnienia i obrzęków należy ograniczyć sód, zatem czego należy unikać:
- soli,
- konserw,
- kiszonek,
- produktów wędzonych,
- niektórych przypraw z dodatkiem sodu.
Jeśli w organizmie jest zbyt dużo potasu, należy zrezygnować z:
- pomidorów,
- bananów,
- orzechów,
- kakao,
- czekolady,
- nasion roślin strączkowych,
- suszonych owoców,
- kasz,
- grzybów,
- wywarów mięsnych i warzywnych.
5. Sprawdzaj poziom minerałów
U chorych z przewlekłą niewydolnością nerek obserwuje się również często niedobory wapnia, żelaza i magnezu, a u osób dializowanych – cynku. Dlatego możliwie często należy sprawdzać poziom tych elektrolitów i odpowiednio do wyników zmodyfikować dietę.
Na zakończenie: dieta niskobiałkowa w praktyce
[dropshadowbox align=”center” effect=”lifted-both” width=”auto” height=”” background_color=”#ffffff” border_width=”1″ border_color=”#dddddd” ]Ważne w diecie przy niewydolności nerek jest przyjmowanie ściśle ustalonej przez lekarza ilości płynów, a także sposób przygotowania potraw, taki jak w diecie lekkostrawnej, czyli gotowanie i pieczenie w folii.[/dropshadowbox]
Przy nefropatii cukrzycowej, warto zmodyfikować swoją dietę w taki sposób, aby była ona dopasowana zarówno do cukrzycy, jak i do niewydolności nerek. Przyjmowanie zbyt dużej ilości węglowodanów może niekorzystnie wpłynąć na poziom glukozy we krwi, a ta zaś na funkcjonowanie nerek. Przy niewydolności nerek leczenie dietetyczne jest zależne od stanu chorego. Ograniczenie ilości spożywanego białka jest ogólną zasadą diety przy niewydolności nerek. Dieta zależy od ogólnej sytuacji zdrowotnej pacjenta. Warto jednak zmienić swój dotychczasowy sposób odżywiania się.
Konsultacja merytoryczna: Lilla Welzel
Przeczytaj także inne ciekawe teksty:
O Diabdis
Diabdis to program opieki i wsparcia dla cukrzyków. W Diabdis czeka na Ciebie osobisty opiekun cukrzycowy, który będzie Ci towarzyszył i wspierał Twoje wysiłki w przejęciu kontroli nad cukrzycą. Do Twojej dyspozycji pozostaje także cały zespół specjalistów, nie tylko edukator, który odpowie na wszelkie pytania związane z cukrzycą, które przyjdą Ci do głowy, ale także grono ekspertów, którzy będą Cię wspierać: dietetyk, psycholog, trener personalny oraz lekarz diabetolog.
Teraz program Diabdis już za 49,99 zł miesięcznie
